GERRY ANDERSON 10/24: CAPTAIN SCARLET (1967-1968)

Op Tweede Kerstdag 2012 overleed televisieproducent Gerry Anderson op 83 jarige leeftijd. Ondanks zijn grote oeuvre was/is hij in Nederland eigenlijk alleen bekend als maker van de legendarische poppenserie The Thunderbirds. Reden voor HET Verzameloord om daar verandering in te brengen. Wekelijks (elke donderdag om 17.00u) aandacht voor de omvangrijke loopbaan van deze Engelse televisiemaker.

Vandaag deel 10: Captain Scarlet and the Mysterons (1967-1968)

Century 21 Television / ITC
32 afleveringen van 25 minuten
Start    29 september 1967
Einde    14 mei 1968


Captain Scarlet speelt, net als de Thunderbirds, in de toekomst, rond 2068. Tijdens een expeditie naar Mars ontdekken de astronauten een grote stad en wanneer ze de stad willen benaderen worden ze plotseling beschoten. Uit zelfverdediging besluiten ze de stad te vernietigen. Hiermee lokken ze onbedoeld een interplanetaire oorlog uit. De stad bleek toe te behoren aan de Mysterons, een ras van buitenaardse wezens. De Mysterons willen nu de complete aardbevolking uitroeien en de aarde overnemen. Dit doen ze door diverse terroristische aanslagen te plegen.

De Mysterons komen gedurende de gehele serie nooit in beeld. Ze blijven altijd onzichtbaar en het enige wat de kijker van hen hoort is hun stem. Iedere keer als de Mysterons een aanslag beramen kondigen ze deze namelijk van tevoren aan over de radio. Iedere aflevering begint hetzelfde: terwijl de personages geïntroduceerd worden hoor je de loodzware dreigende stem van de Mysterons de volgende woorden zeggen: This is the voice of the Mysterons, we know you can hear us Earthmen! today we shall...... daarna volgt de omschrijving van de aanslag die ze in de betreffende aflevering zullen plegen.
Een andere bijzondere eigenschap van de Mysterons is dat ze in staat zijn om mensen of voertuigen exact te kopiëren (in de reeks "retrometabolism" genaamd). Deze kopie kan dan door hen gebruikt worden als wapen. Om de persoon of voertuig te kopiëren moet deze eerst gedood of vernietigd worden, nadat dit is gebeurd verschijnen er twee lichtkringen over de plaats des onheils waarna de exact gekopieerde persoon of voertuig verschijnt. Op deze manier zijn de Mysterons makkelijk in staat om in de samenleving te infiltreren.



Spectrum is een internationale veiligheidsorganisatie die deze kwaadaardige wezens moet tegenhouden bestrijdt deze bedreiging vanuit Cloudbase (een in de wolken zwevend complex). Alle agenten van Spectrum (spectrum is de naam van kleuren in een lichtstraal) hebben een kleur als codenaam: zo heb je naast Captain Scarlet, ook Captain Blue en Lieutenant Green. De leider van Spectrum is Colonel White. (Ook over deze naam is nagedacht: alle kleuren in een spectrum komen in wit bijeen.)
Daarnaast bevat Spectrum ook nog een team van vijf vrouwelijke straaljagerpiloten, Angels (Engels voor "engelen") genaamd: Destiny, Harmony, Melody, Symphony en Rhapsody Angel. Spectrum is bewapend met straaljagers (Angel Jet), legertanks (SPV en MSV), snelle sportwagens (SPC) en helikopters.

Captain Scarlet, echte naam Paul Metcalfe, werd in de eerste aflevering samen met Captain Brown door de Mysterons om het leven gebracht bij een auto-ongeval en daarna gerepliceerd. Op het einde van de aflevering stort de gerepliceerde Scarlet te pletter van de Londense parkeertoren Skyview; hij blijkt echter de val "overleefd" te hebben, maar staat om de een of andere reden niet meer onder de invloed en controle van de Mysterons. Scarlet wordt hierdoor de belangrijkste agent van Spectrum: in het repliceringsproces is hij onvernietigbaar geworden en daarmee een geweldig middel in de strijd tegen de Mysterons. Captain Scarlet moet het nu opnemen tegen (de replica van) zijn voormalige vriend Captain Black, die wel een slechterik is geworden.

Captain Black, een voormalig agent van Spectrum, werd door de Mysterons vermoord en vervolgens gekopieerd. Zijn kopie is de belangrijkste vijand uit de serie. Hij is hoofdspion voor de Mysterons en in iedere aflevering komt zijn personage voor. Het concept van vernietigen en kopiëren komt ook in iedere aflevering voor.

De eerste uitzending van Captain Scarlet verscheen in september 1967 op de buis. En 32 weken lang zou de serie iedere week op vrijdagavond om 8 uur op de Britse commerciële zender ATV te zien zijn. Later in 1969 werd de serie aan verscheidene internationale tv zenders verkocht. Zo was de serie in Nederland bij de AVRO te zien als opvolger van de Thunderbirds, maar werd na zes afleveringen al gestopt. Pas in 1996 werden alle afleveringen door de TROS in de middaguren uitgezonden.
In totaal werden er 32 afleveringen van ieder 25 minuten gemaakt. De serie was meteen een groot succes maar toch is de serie nooit zo bekend geworden als de Thunderbirds. Dit kwam vooral door de beperkte speelduur van 25 minuten: dit was te kort om een gecompliceerd verhaal te vertellen. Ook was er te weinig tijd voor karakterontwikkeling en voor relativerende humor, twee eigenschappen die de Thunderbirds met z'n 50 minuten per aflevering wel had.
Wel groeide Captain Scarlet net als de Thunderbirds uit tot een cultfenomeen. Meteen na het begin van de serie kwamen er fanclubs en verschenen er stripboeken en stripverhalen in TV2000, speelgoedvoertuigen, poppen en posters van de serie. Deze spullen zijn nu uitgegroeid tot peperdure collector's items. Vanwege de stijlvolle vormgeving en de unieke sfeer wordt Captain Scarlet nu beschouwd als een typisch jaren '60 fenomeen.
Een grote teleurstelling voor veel fans was dat de serie niet echt een einde had die duidelijk het lot van Spectrum en de Mysterons toonde. De laatste aflevering, "The Inquisition", was een clip show aflevering. Aan het einde van de serie vocht Spectrum nog altijd tegen de Mysterons, en was Captain Black nog altijd de Mysterons belangrijkste agent op Aarde.

Captain Scarlet betekende de introductie van een nieuw type supermarionationpop. In de vorige Anderson-series zat het mechaniek dat de lippen en ogen van de poppen liet bewegen in het hoofd van de pop, waardoor de poppen zeer grote hoofden hadden. In Captain Scarlet zat dit mechaniek in het lichaam en was bovendien veel kleiner, waardoor het hoofd van de pop kon worden verkleind tot de juiste verhouding met het lichaam. Anderson gaf later echter toe dat dit wellicht een fout was, aangezien de grote hoofden mede een reden waren dat de poppen het publiek zo aanspraken.

In 2004 heeft maker Gerry Anderson de serie nieuw leven ingeblazen met een CGI (computergegenereerde) serie, die Gerry Anderson's New Captain Scarlet heet. Hiervan zijn 26 afleveringen geproduceerd. De personages zijn dezelfde als in de poppenserie (maar met andere stemmen), de strijd tegen de Mysterons gaat door. De voertuigen lijken op de oude versies maar zijn ietwat gewijzigd om zo de verkoop van nieuw speelgoed van deze nieuwe serie te promoten. De nieuwe versie is met gemengde gevoelens ontvangen, slecht geprogrammeerd in de Britse televisie-uitzendingen en een nieuw seizoen lijkt niet waarschijnlijk.

Stripverhalen
In TV2000] zijn enkele stripverhalen van Captain Scarlet verschenen. Daarnaast was er een strip over Destiny, Harmony, Melody, Symphony en Rhapsody Angel. Zij hadden hun eigen stripverhaal, getiteld De 5 Julia's - waarschijnlijk omdat "angels" in het Nederlands met bijen en wespen wordt geassocieerd in plaats van engelen.

Originele romans
Verschillende romans van de serie werden gepubliceerd in de jaren zestig:
Captain Scarlet and the Mysterons, John Theydon (pseudoniem voor John W. Jennison), 1967
Captain Scarlet and the Silent Saboteur, Theydon, 1967
The Angels and the Creeping Enemy, Theydon, 1968 (niet gepubliceerd onder de Captain Scarlet serie titel)
Films
In 1981 verscheen de televisiefilm Captain Scarlet vs the Mysterons. Deze film bestond uit hergebruikt beeldmateriaal van de televisieserie. De film werd gevolgd door Revenge of the Mysterons from Mars, die eveneens uit hergebruikt beeldmateriaal bestond. Deze tweede film werd gebruikt voor de tweede aflevering van Mystery Science Theater 3000.

Rolverdeling:

Francis Matthews - Captain Scarlet
Ed Bishop - Captain Blue
Donald Gray - Captain Black
Cy Grant - Lieutenant Green
Paul Maxwell - World President
Elizabeth Morgan - Destiny Angel
Jeremy Wilkin - Captain Ochre
Charles 'Bud' Tingwell - Captain Brown
Martin King - extra stemmen
Gary Files - Captain Magenta
Sylvia Anderson - Melody Angel
Janna Hill - Symphony Angel
Lian-Shin - Harmony Angel
David Healy - extra stemmen
Neil McCallum - extra stemmen
Shane Rimmer - extra stemmen

De muziek werd ook nu weer geschreven door Barry Gray. Een veel gehoord lied is de eindtune. Ik kan me nog herinneren dat ik de beelden vroeger heel eng vond.



In 1967 verschijnt op het label Pye een singel met twee stukken muziek, beide van Barry Gray

A. Captain Scarlet Theme (instrumentale versie)


B. The Mysterons Theme



Volgende week donderdag om 17.00u aflevering 11 uit deze serie de bioscoopfilm Thunderbird Six (1968)